Tansiyonun belirli değerleri vardır değerlerin bu oranın altına veya üstüne çıkması tansiyon düşüklüğünü veya yüksekliğini belirler. Tansiyonun iki tipi vardır büyük tansiyon ve küçük tansiyon. Büyük tansiyon kalbin damarlara kanı pompalaması sırasında atar damardan ölçülür. Yetişkin insanlar için bu değer 10 ile 14 cm (civa basıncı) arasında normal olarak değerlendirilir. Küçük tansiyon kalbin kanla dolduğu gevşediği sırada ölçülür ve 9 cm (civa basıncı) geçmemelidir.
Tansiyon nasıl ölçülür
Tansiyon ölçecek kişi son yarım saat içinde çay, kahve, kola , alkol, sigara içmemiş , ağır egzersiz yapmış olması gerekiyor. Ölçümden önce yorgun olmamak da gerekir. Tansiyon aletinin manuel ve dijital olanları mevcuttur. Ölçümden önce bileğinizde saat veya bileziği çıkarın. Her gün aynı saatlerde ölçümü yapın örneğin sabah saatleri uygundur. Ayakların yere düz basar şekilde bir sandalyeye oturun. Giysi üzerinden ölçüm yapmayın.
Tansiyon ölçülürken uygulanması gereken adımlar
- Tansiyon aletinin kola sarılan kısmı "maşon" kalple aynı hizada olacak şekilde kola sarılır. Daha kolayı dirsek kıvrım noktasından 1-2 parmak yukarısı
- Maşonu pompa ve göstergeye bağlayan hortumlar yukarıda kalmalıdır.
- Steteskopu kulağınıza takınız. Stetoskopun sesleri alan kısmına stetoskop diyaframı denir bir yere çarpmayın çok yüksek sesle kulağınıza arar verebilir
- Diyafram yukarıda görülen , dirsek çukurunun ortasından değilde biraz vücuda yakın olan kısımdan bastırılır bu sırada diğer parmakla dirsek arkasından destek alınır. Diyaframı maşonun altına sıkıştırmayın yanlış sonuçlar alırsınız.
- Maşonu 180 mm civa ya kadar şişiriniz stetoskoptan ses gelmiyorsa 30 mm daha şişiriniz. Burada amaç ses gelmeyecek noktaya kadar maşonu şişirmektir. Nadir durumlarda 180mm de ses geliyorsa ses gelmeyene kadar şişirip bir 30mm daha ekleyiniz.
- Yavaş bir hızda saniyede 2mm basınç düşmesi ile havayı boşaltınız. Nabız atışını ilk duyduğunuz değeri aklınızda tutunuz. İşte bu büyük tansiyondur sesleri dinlemeye devam edin ve sesleri duyamadığız değeri belirleyin işte bu da küçük tansiyondur.
- Peş peşe iki ölçüm yapılmamalıdır.
Nabız atışını hissetmek için işaret yüzük ve yüzük parmaklarınızı kullanın. Nabız bileğin iç tarafında başparmağa yakın olan yerden ölçülür.Bir dakikada kalbin atış sayısıdır.
Sağlıklı bir insanda nabız atışı 70 ile 80 arasındadır.
Ayrıca tansiyon ve nabız ölçmek için bileğe bağlanan dijital cihazlardan da yararlanabilirsiniz.
Yüksek tansiyon nedenleri
- Obezite
- Stresli yaşam
- Fazla alkol tüketimi, kadınlarda günde 1 bardak, erkeklerde 2 bardak
- Çok tuzlu yemekler yemek
- Aile yüksek tansiyon olması, genetik faktörler
- Şeker hastalığı
- Sigara içmek
- Kronik böbrek hastalıkları
- Böbrek üstü bezleri hastaları
- Hiperparatirodi
- Gebelik veya gebelik zehirlenmesi
- Doğum kontrol hapları,zayıflama hapları, soğuk algınlığı hapları, migren ilaçları tipi ilaçlar
- Damar darlığı
Yüksek tansiyonun yoğun olduğu dönemlerde, baş ağrısı ,boyun zonklaması, kulak çınlaması, göğüs ağrısı, baş dönmesi, burun kanaması gibi belirtiler gösterse de ilk dönemlerinde çoğu zaman hiçbir belirti göstermez. Yüksek tansiyon'u anlamak için düzenli olarak tansiyon ölçmemiz gerekmektedir. Tansiyon ölçmek alışkanlığımız değil ise hiç değilse yılda bir sefer doktor kontrolünden geçmeliyiz. Tansiyon probleminin erken fark edilmesi ilerde ortaya çıkacak böbrek yetmezlikleri, kalp damar hastalıklarından kaçınmak için büyük önem taşımaktadır.
Yüksek tansiyon hastaları çabuk yorulur, nefes darlığı çeker, görme bozukluğu çarpıntı görülür. İlerleyen dönemlerinde ise kalp hastalığı, felç, kalp yetmezliği, böbrek hastalığı körlük olarak kendini gösterir.
Yüksek tansiyon ile mücadele ve korunma yolları
İdeal kilonuzu koruyun, stresten uzak durun, sağlıklı tuzsuz yiyecekleri tercih edin, düzenli egzersiz yapın. 40 yaş üstü şişman kişiler düzenli tansiyon ölçümü yapmalıdır. Şeker hastaları ve gebeler tansiyon ölçme sıklıklarını daha yoğun yapmalıdır. Yukarıda saydığımız belirtilerden herhangi birinde derhal tansiyonunuzu da ölçün.
Sigara alkol kullanmayın, sodyumu az yiyecekler tercih edin, hayata olumlu bakın. Unutmayın ki yüksek tansiyon riski yaşla beraber artar.
Ailenizde yüksek tansiyon varsa sizde de olması muhtemeldir. Şişmanların yarısından fazlasında yüksek tansiyon problemi gözükür. Fiziksel olarak da aktif olarak yüksek tansiyondan korunabiliriz.
Yüksek tansiyon nasıl tedavi edilir
Günümüzde yüksek tansiyon kolay kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Beslenmeye dikkat edilmelidir. Mümkünse hiç tuz tüketilmemelidir.. Şişman hastaların kilo vermesi gerekmektedir.
İlaçsız çabaların hiçbiri sonuç vermezse tansiyon çok yüksekse veya organik hastalıklardan kaynaklanıyorsa ilaç tedavisine geçilir. Diyet ve ilaç tedavisi beraber olarak uygulanır. İlaç seçiminde doktorun önerisi önemlidir. Tansiyon düşük düzeylerde olsa bile doktora danışılmadan ilaçlar bırakılmamalıdır. Tansiyonun kesin tedavisi olmadı için ömür boyu diyetler ve ilaçlar kontrol altında tutulmaya çalışılır. Tedavi edilmeyen yüksek tansiyon damar sertliği ve beyin kanamasına sebep olacaktır.
Yüksek tansiyonda diyet ilkeleri:
- Günlük tuz kullanımı en aza indirilmeli
- Meyve, sebze, yağı azaltılmış süt ürünleri, tahıl, balık, tavuk/hindi yenebilir
- Kırmızı et, tatlılar, şeker içeren içecekler tüketilmemeli
Bu kontroller yüksek tansiyonun yol açtığı ek zarar kontrolünü sağlar. Yol açtığı hastalıklar daha erken teşhis edilir.
- İdrar tahlili
- Tam kan sayımı
- Biyokimya tetkikleri,sodyum, potasyum, kreatinin
- Açlık kan şekeri
- Toplam kolesterol
- Ekg
- Akciğer grafisi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder