Şeker hastalığı nedir ?Diyabet diğer adıyla şeker hastalığı olarak bilinen hastalık sık görülür ve ciddi sonuçları vardır. Pankreas organımızın ürettiği insülin sıvısının yetersiz veya etkisiz olmasından kaynaklanır. İnsülin olmayanca besinlerden aldığımız şeker ve diğer ihtiyaç duyulan besin unsurları hücrelere gidemez. Böylece kanda şeker artar bu ise hücrelere zehir etkisi yapar hücreler tahrip olur. İnsülin in görevi kandaki şekeri hücrelere götürmektir, hücrelerdeki glikoz günlük yaşamda ihtiyaç duyduğumuz enerjiyi sağlar.
Şeker hastalığının en büyük nedeni pankreas bezinin kan şekerini düzenlemek için yeteri kadar insülin hormonunu salgılamamasıdır. Bunun sonucu glikoz yani şeker hücrelere taşınmaz. Şeker hastalığı genelde aileden gelen kalıtsal faktörlere bağlanır fakat tetikleyen çevresel etkenlerde mevcuttur.
Şeker hastalığı belirtileri
Şeker hastalığı kendini bir çok belirti ile gösterir. Aşağıdaki maddeler şeker hastalığını gösteren belirtilerden sayılabilir
- Sık sık idrara çıkmak
- Aşırı susuzluk hissi
- Net görememe
- Halsizlik ve yorgunluk
- Ani kilo kaybı
- Sürekli aç hissetmek
- Mide bulantısı ve kusma
- Kötü nefes kokusu
- İdrar yollarının enfeksiyon kapması
- Adetten kesilme
- Kuru ve kaşıntılı deri
- Yaraların iyileşmemesi
- Hipertansiyon
- Böbreklerin çökmesi
Şekeri olsun olmasın herkesin uyması gereken önlemler
Alkolü bırakın
Yiyecekler: İçinde şeker olan yemeklerin hiçbirini yememek, beyaz şeker kullanımını sıfıra indirmek. Günde bir çay kaşığı tarçın yiyin, tarçının sağlıklı insana da büyük yararları vardır. Tarçın kabuğundan yapılan çayı içebilir veya bir ekmek parçasının içinde yutabilirsiniz. Ayrıca sütlü yulaf çıtır karışımların içine de tarçın katılabir. Yemeklerinizde margarin kullanmayın. Sebze yemeklerini özellikle salatayı arttırın. Et tavuk balık yumurta yiyin.Karbonhidratlar, proteinler, yağlar, vitamin ve mineraller alınmalıdır..Karbonhidratlar vücuda enerji verir. Diyabetlilerde en uygun seçim fasulye, bezelye, mercimek, tahıllar, hububatlar, sebze ve meyvelerdir.Proteinler arasında ise en uygun seçim hafif etler ve az yağlı mandıra ürünleridir. Lifli gıdalar kan şekeri ve yağ düzeylerini düşürmek için en sağlıklı besinlerdendir.Fazla yağlı yiyecekler diyabet hastalarında çok zararlı olabilirler.Tuzu kısıtlamak ta önemlidir.
Egzersiz: Her gün 30-45 dakika hızlı tempoda yürüyüş yapın. Spor yapmanın diyabet riskini %31 oranında azalttığı görülmüştür. İdeal kilonuzu korumaya dikkat edin örneğin 1.80 boy için 75 kiloyu aşmayın.
Tıbbi tedbirler: Tansiyonunuzun hep 140/90 'ın altında olmasına dikkat edin.Çalışmalarda şeker hastalarının aspirinden faydalandığı görülmüştür bu yüzden düşük dozda ve düzenli olarak aspirin prepatı kullanın. Şekere yatkın ve kilolu insanların beta bloker tipi tansiyon ilaçları kullanmalarının şeker riskini %50 'lere varan oranlarda arttırdığı saptanmıştır. Kullandığınız ilaçların yan etkilerini okumayı ihmal etmeyin doktorunuza da danışabilirsiniz.
Kötü alışkanlıklar: Alkol ve sigara kullanımını bırakmak gerekiyor.
Şeker Hastalığı tipleri
Diyabet Tip 1 :Vücudun kendisi savunma sistemi tarafından insülin üreten hücreler harap edilir. Bu durum genelde 10-14 yaşındaki çocuklarda görülür. Kan şekeri hep yüksek kalır.
Diyabet Tip 2 :Tüm şeker hastalıklarının yaklaşık %90 'ını oluşturur. Pankreasın yeterli insülin üretmemesi ile kandaki şeker yükselir. 40 yaş üstü insanlarda daha sık görülür.
Şeker hastalığına yakalanma riski kimlerin daha fazladır
- Ailesinde şeker hastalığı olan insanlar
- Kilolu insanlar
- Hızlı yemek yiyenler sık yemek yiyenler
- Yüksek tansiyonu olanlar
- Kandaki yağ miktarı fazla olanlar
- Hareketsiz bir yaşam sürenler
- Yaşlı bireyler
Şeker hastalığı tedavi edilebilir bir hastalıktır.Hastalık en büyük hasarı damarlar üzerinde yapar gerekli olan kan ihtiyaç duyulan yerlere ulaşamaz organ hasarları oluşur. Şeker hastalığını tedavi etmekteki amaç kan şekerini düşürmek değil karaciğer ve pankreası çalışır hale getirebilmektir. Tedavi 3-6 ay sürer ve kişiye özel uygulanmalıdır.Öncelikle hastanın beslenme alışkanlıkları düzeltilir vücut kara safradan kurtarılır. Sonra vücut tamir edilir.
Modern tıpta ne yazık ki sadece şikayetleri bastırmaya yönelik tedaviler yapılmaktadır, onarım gibi bir hedef yoktur, ömür boyu ilaç tedavisi uygulamak tavsiye edilmektedir. Burada altını çizmemiz gereken nokta şudur. Hedef kan şekerini düşürmek değil pankreas ve karaciğeri tekrar çalışır duruma getirmektir. Şekeri yükselten sebepler bulunmalı fazla şekerin vücuttan uzaklaştırılmasına yönelik tedavi yapılmalıdır.
Tedavide uyulması gereken tavsiyeler:
- En önemlisi beslenme kurallarına uyulmalıdır. Yasak olan yiyeceklerden uzak durmalıdır.
- Uykusuz kalınmamalı
- Sigara alkol kullanmamalı
- Karaciğer şeker hastalığının baş sebebidir. Aşırı ilaç kullanımından kaçınılmalıdır. Örneğin hepatit, siroz aşısı
- Stresli bir yaşam sürülmemelidir
- Hızlı yememek gerekir. Yemekler az çiğnenmemelidir böylece pankreas yorulmaz
- Aşırı meyve tüketilmemelidir, fruktoz meyve şekeri hastalığa zemin hazırlar
- Trans yağ kullanmayın, kavrulmuş kuru yemişler yemeyin, kızartma yemeyin
- Glisemik endeksi düşük yani kana karışım hızı düşük yiyecekleri tercih etmeliyiz
- Hamurlu gıdalar yemeyin
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder